Karaciğer Yağlanması Nedir, Neden Kaynaklanır? Dünyada birçok ülkede en sık görülen rahatsızlıkların başında gelmektedir. Karaciğer yağlanması nedir, neden kaynaklanır? Bu yazımızda bu sağlık sorununa değineceğiz.
Karaciğer yağlanması nedir, neden kaynaklanır? Sorularına cevap bulacağız. Dünyada hem erkeklerde hem de kadınlarda görülen en sık rahatsızlıklardan biri haline gelmiştir. Karaciğer hücrelerinin olması gereken yağ oranından daha fazla yağ biriktirmesiyle oluşan bir hastalıktır.
Karaciğer yağlanması, karaciğerde bulunan temel hücreleri olan hepatositler damlacıklar halinde birikmeye başlarlar. Karaciğer hücrelerinde depolanan veya biriken yağlar normalden fazla olmaktadır. Çünkü vücut yaşa bağlı olarak saçların beyazlaması, cildin kırışması ile birlikte beslenme alışkanlıkları ile paralellik göstererek karaciğerde yağlanma olabilir. Karaciğer yağlanması ağırlığına göre %5’inden fazla ise karaciğer yağlanması olarak kabul edilmektedir.
Karaciğer yağlanmasında herhangi bir belirti ortaya çıkmayabilir. Çünkü %30’dan fazla yağlanma olduğunda belirtiler artık baş gösterir. Karaciğerdeki bu fazla yağlanma çeşitli sağlık problemlerine neden olmaktadır. İlk başta görülen karaciğer iltihaplanması, karaciğerde skar oluşumu, karaciğer fibrozu ilerleyen aşamalarda görülen sağlık sorunlarıdır ve en ciddi aşama ise karaciğer yetmezliği görülen rahatsızlıklardır.
Karaciğer Yağlanması Belirtileri
Karaciğer yağlanması belirtileri belli bir sınıra gelmeden anlaşılması zordur. Karaciğer yağlanmasının belli bir nedeni yoktur. Alkol kullanımı, alkol kullanmayanlarda ise obezite, kanda yüksek oranda kan şekeri olması, insülin direnci, yağ ve kolesterolün yüksek olması karaciğer yağlanmasını ortaya çıkarmaktadır.
Karaciğer yağlanması hekimin tanısı ile belirlenmektedir. Kişide sadece ağrı ve ağırlık olabilmektedir. Bununla birlikte ciltte kaşıntı, kızarıklık ve pullanma olması da diğer bir belirti olarak baş göstermektedir. Toplumda genel olarak baş gösteren semptomlar ise;
- İştahsızlık
- Kilo kaybı
- Yorgunluk ve halsizlik
- Mide bulantısı, kusma
- Sarılık
- Karın ağrısı
- Karında şişlik
Bunlarla birlikte kullanılan ilaçların yan etkileri, genetik yatkınlıklarda karaciğer yağlanması sebepleri arasında görülmektedir. Karaciğer yağlanması iki gruba ayrılır;
1) Alkolik karaciğer yağlanması
2) Non-alkolik karaciğer yağlanmasıdır.
Alkol tüketiminin olumsuz etkilerini karaciğer yağlanmasında daha çok görülmektedir. Alkol tüketenlerin %90’ında karaciğer yağlanması gelişmektedir. Bu oranın %10- %35’inde ise alkole bağlı olarak hepatit gerçekleşmektedir. Siroz ise kronik alkoliklerin %8- %20’sinde ise karaciğer kanseri görülmektedir. Bu bağlamda karaciğer yağlanması ve karaciğer hastalıklarında alkol tüketiminin çok büyük bir etkisi vardır.
Alkol kullanmayan kişilerde de karaciğer yağlanması görülebilir. Bunun nedenleri ise obezitelik, diyabet, metabolik sendrom ile birlikte gerçekleşen rahatsızlıklardır. Hastalığın evreleri vardır. Karaciğer yağlanması 4. evrede gerçekleşmektedir. İlk evrede herhangi bir belirti görülmezken, 2. evrede bazı belirtiler ortaya çıkar. 3.evre ve son evrede ise artık karaciğer ve diğer dokular zarar görmeye başlamıştır.
Karaciğer Yağlanması Tedavisi
Hastalığın doğru tanısı ile birlikte hasta öyküsü alınır. Ailede karaciğer rahatsızlığı araştırılır. Alkol tüketimi, obezite ve diğer sağlık sorunları sorgulanır. Ani gelişen iştahsızlık, kilo kaybı, mide bulantısı, kusma ve üst kadranında ağrı şikayetleri varsa önce fiziki muayene ile tanı konulabilir. Tıbbi görüntüleme yöntemleri olan ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans ile de tanı desteklenmektedir.
Karaciğer biyopsisi de karaciğer yağlanmasının tanı konulmasında önemli yöntemlerden biridir. Karaciğerdeki hastalığı ve hastalığın evresi hakkında bilgi vermektedir. Karaciğer yağlanması tedavisi için herhangi bir ilaç kullanılmaktadır. Yapılacak olan tedavi yaşam tarzı ve beslenme alışkanlığının değiştirilmesidir. Örneğin alkol tüketimi varsa alkolden tamamen uzaklaşmalı, fazla kilolarından kurtularak spor ve egzersiz yapmalı, diyete başlanmalıdır. Bununla birlikte dengeli ve sağlıklı beslenmelidir.
Karaciğer yağlanması tedavisinde hastada kolesterol varsa kolesterol ilacı kullanmalı, yüksek kan şekeri varsa insülin kullanmalıdır. Karaciğer yağlanması ilerlemiş ise ve hekimin yönlendirmesi ile birlikte karaciğer nakli gerçekleştirilebilir.
